• انواع مختلف قتل

قتل انواع گوناگون دارد. می‌شود با چاقو شکم کسی را پاره کرد يا نانش را بريد يا بيماريش را علاج نکرد. می‌توان کسی را در دخمه‌ای جا داد و يا تا حد مرگ به کار کشيد. ممکن است کسانی را هم به خودکشی مجبور کنند يا به جنگ بفرستند و از اين قبيل. فقط بعضی از اين نوع قتل‌ها در کشور ما ممنوع است. (ص ۴٣)

برتولت برشت، انديشه‌های متی، ترجمهٔ بهرام حبيبی

• آیا بدون «جاهلیت» اسلام می‌بود؟: اضداد چگونه از یکدیگر پدید می‌آیند؟

آیا بدون «شرک» و «بت‌پرستی» جایی برای «ظهور ابراهیم (ع)» می‌بود؟ آیا بدون طغیان «فرعون» و به بردگی کشاندن قوم بهود نیازی به «ظهور موسی (ع)» در مقام «مُنجی» یا «نجات‌دهنده» می‌بود؟ آیا بدون قشری‌گری و شریعت‌گرایی علمای یهود نیازی به ظهور «عیسی» (ع) در مقام «بازخرندهٔ گناهان بشر» و «نجات‌د‌هنده» بود؟ آیا بدون جامعه‌ای که بعدها «جاهلیت» نام گرفت امکان داشت که شخصی به نام «محمد» (ص) و دینی به نام «اسلام» در آن ظهور کند؟ اما اگر «اسلام» از «جاهلیت» بیرون آمد از «اسلام» چه چیز برتری بیرون آمد که همانند «اسلام» در برابر «جاهلیت» باشد؟ آیا «آخرین شاه ایران» نبود که «خمینی و انقلاب ۵۷ ایران» را پدید آورد؟ آیا «جمهوری اسلامی ایران» نبود که انقلابی برضد خود پدید آورد؟ آیا «قرون وسطی» نبود که «رنسانس» را زایید؟ آیا «سرمایه‌داری» نبود که «سوسیالیسم» و «کمونیسم» و «فاشیسم» را زایید؟ آیا «پادشاهی» نبود که «جمهوری» و «مشروطه» را پدید آورد؟ آیا «شاهنشاهی» یا «امپراتوری» نبود که «‌ملی‌گرایی» یا «ناسیونالیسم» را پدید آورد؟ آیا هریک از ما «ضد» خود را پدید نخواهیم آورد؟ آیا هرچیز در این جهان ضد خود را پدید نخواهد آورد؟   

• مساله رشد دموکراسی در ایران: موانع ساختاری، ایدیولوژیکی، فرهنگی؟

چند روز پیش از اتفاق به نام خودم در یوتیوب برخوردم. شگفت زده شدم. دیدم یک سخنرانی از مرا  کسانی در یوتیوب نشر کرده‌اند. گوش کردم. اصلا یادم نمی‌آمد کجا این سخنرانی را کرده‌ام. به روزنامه‌هایم  رجوع کردم دیدم یکشنبه ۵ اسفند ۸۶ در دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران این سخنرانی را ایراد کرده‌ام. گوش کردم. دیدم زیاد جفنگ نگفته‌ام. اگر کسی به موضوع علاقه دارد می‌تواند گوش دهد. ۴۰ دقیقه بیش‌تر نیست. اما از باستان تا قرن بیستم را در بر می‌گیرد.

• که خون ریختن نیست آیین ما

• بیچاره شاه که «اصلاح‌طلب» نداشت!

می‌گفت: «این روزها وقتی می‌خوانم که برخی از به اصطلاح انقلابی‌های سابق و اصلاح‌طلبان امروز می‌گویند ”انقلاب“ اساساً چیز بدی است و هرگز نباید ”انقلاب“ کرد، دلم به حال خودمان و این چند نسلی که زندگی‌شان به باد رفت و ”ایران“ که ”ویران“ شد و همین طور «شاه» می‌سوزد. چه می‌شد اگر در آن روزگار هم کسانی می‌داشتیم که به گروه‌های چریکی‌مان و شاعران و نویسندگان انقلابی‌مان اندرز ”خشونت‌پرهیزی“ و ”اصلاح‌طلبی“ می‌دادند و مردم را از ”انقلاب کردن“ برحذر می‌داشتند! اما آیا اصلاً چنین چیزی ممکن بود؟»